Deneme

Bir Büyük Evrim: Yazının Ve Sayının Keşfi

Yazının tarihi resim yazılarla başlar. Bu resimlerin sadeleşerek birer "sembol" haline gelebilmesi için bir hayli zaman geçmiştir.
Bugünkü harflere bakarak, hangi şekilde türemiş olduklarını anlamak güçtür. Sözgelişi, "A"nın öküz başı olduğu kimin aklına gelir? Ama "A" harfini ters çevirirsek boynuzlu bir baş olur. Eski Samilerin alfabesinde bu boynuzlu baş, "A" harfini tanımlar; çünkü öküz anlamına gelen "alef" sözünün ilkidir.
Bu yolla harflerimizden her birinin köklerine inilebilir. 
İnsan yazmayı yavaş ve bocalayarak öğreniyordu. Artık yazıyı öğrenme zamanı gelmişti. 
İnsanın bilgisi az olduğu zamanlarda bunlar bellekte kolayca saklanabiliyordu. Söylenceler, masallar ağızdan ağıza geçerdi. Her yaşlı kişi canlı bir kitaptı. İnsanlar masalları, söylenceyi, görenek ve töreleri belleyerek değerli bir "cevher" gibi çocuklarına verirlerdi; onlar da kendi çocuklarına iletirlerdi. ama bu "cevher" arttıkça, bellekte saklanması güçleşiyordu.
Derken anıt belleğin yardımına koştu. Elde edilen bilgi ve deneyleri başkasına aktarmak için yazı dili, sözlü dile yardım etmeye başladı. Bir önderin mezartaşında , gelecek kuşakların bilmesi için başladığı akın ve savaşları "tasvir" edilirdi. 
Yandaş kabilelerin önderlerine haberci gönderirken ağaç kabuğuna ya da balçık bir levhacıga akılda saklanabilmesi için bikaç resim-yazı çizerlerdi.
Mezar taşı ilk kitap, bir parça akgürgen kabuğu da ilk mektuptu.
Bizden çok daha önceleri atalarımız bir ağaç kabuğu üzerine yazarak ğönderdikleri mektupla ilk olarak "mesafe"yi, mezar taşına yazdıkları yazıyla da "zaman"ı aşmışlardı.
Eski dönemlerin sefer ve savaşlarını canlı bir şekilde tasfir eden birçok anıt bugünlere de kalmıştır.
Kılıçlı ve mızraklı askerlerin şekli taş üstüne oyulmuştur. Yenenler; törenle eve dönüyor, arkalarında ise başları yere eğik, elleri arkalarında bağlı esireler yürüyor... Yine burada söz yerine kullanılan resimler   arasında köleliği tanımlayan kelepçelere rastlıyoruz.
Daha sonra Mısır tapınaklarınn duvarlarında da böyle birçok tanık resimlere rastlanmıştır.

Yorumlar